Czasopisma literackie, społeczno-kulturalne i artystyczne - zaproszenie
- Szczegóły
- WiMBP im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze
- Odsłony: 1629
Wystawa Czasopisma literackie, społeczno-kulturalne i artystyczne w zbiorach Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze. Rekonesans, została przygotowana z okazji konferencji naukowej Czasopisma społeczne, kulturalne, artystyczne i literackie we współczesnej bibliotece, zorganizowanej przez zielonogórską Bibliotekę Wojewódzką (8-9 listopada 2017). Około 50. tytułów różnych czasopism od połowy XIX wieku do współczesności stanowi tylko część naszych zbiorów bibliotecznych i zachowuje zasadniczy układ chronologiczny. Początek ekspozycji stanowią „Biblioteka Warszawska”, „Tygodnik Ilustrowany”, „Bluszcz”, „Ateneum”, "Biesiada Literacka” i „Kłosy”. Niewątpliwą ozdobą wystawy jest „Chimera” wydawana w latach 1901-1907/8 w Warszawie przez Zenona Przesmyckiego (Miriama), ukazująca się najpierw jako miesięcznik, a później jako nieregularny almanach składający się z 30. zeszytów w 10. tomach.
Jako całość liczyła ona 5 tysięcy stron druku. Stanowi ona przykład czasopisma o profilu artystyczno-literackim, o wyjątkowym, elitarnym poziomie edytorskim. Wydawano ją w nakładzie 600. egzemplarzy zwykłych i 20. luksusowych, 400 z nich trafiało do odbiorców w ramach prenumeraty. Mimo znakomitych nazwisk redaktorów i autorów (Miriam, S. Korab-Brzozowski, J. Mehoffer, E. Okuń, T. Miciński, W. Berent, J. Lemański, J. Kasprowicz i inni), wyjątkowej ceny prenumeraty (w lutym 1908 roku wynosiła ona 60 rubli ) – wysokie aspiracje i elitarny poziom sprawiły, że koszty edycji były tak duże, że doprowadziło to do upadku czasopisma. Wśród tytułów dwudziestolecia międzywojennego, warto zwrócić uwagę na „Tygodnik Ilustrowany” , wydawany od 1859 do 1939 roku. Jego otwarta formuła kulturalno-społeczna, bogata szata graficzna i fotograficzna sprawiły, że nakład pisma sięgał nawet do 15. tysięcy egzemplarzy. Do ciekawszych tytułów tego okresu należą też „Wiadomości Literackie” (1924-1939), o ich atrakcyjności świadczy nakład od 13. do 15. tysięcy egzemplarzy. Czasopisma społeczno-kulturalne stanowią odzwierciedlenie ważnych przełomów historycznych, światopoglądowych, zmian i mód literackich. Egzemplifikują je pisma wydawane tuż po drugiej wojnie światowej: „Po Prostu”, „Kuźnica”, „Nowiny Literackie”, „Pokolenie”, „Odrodzenie” czy wydawana od 1959 roku „Współczesność”. Czasopisma literacko-społeczne drugiego obiegu reprezentuje „Zapis” (1977-1982), a emigracyjne - „Kultura” (1945-1989), redagowana przez Jerzego Giedroycia. Całość ekspozycji zamykają czasopisma regionalne, w tym również studenckie. Czasopisma literackie i społeczno-kulturalne pełnią ważne funkcje nie tylko w transmisji życia literackiego i propagowaniu literatury, ale także współtworzą kontekst kulturowy, kształtują gusty i zainteresowania, postawy etyczne i światopoglądowe czytelników. Zapraszamy do obejrzenia naszej wystawy.
dr Janusz Rećko