Warning: count(): Parameter must be an array or an object that implements Countable in /libraries/cms/application/cms.php on line 471
Urodzili się... 20 maja: Honoriusz Balzak - Bibliotekarz Lubuski

Urodzili się... 20 maja: Honoriusz Balzak

Honoriusz Balzac e1551290938180Twórca dzieł dedykowanych kobietom. Wielbiciel piękna i miłości w każdym jej wydaniu. Kontrowersyjny w czasach, w których żył - Honoriusz Balzak

 

Honoriusz Balzak, przyszedł na świat w Tours 20 maja 1799 roku. Zmarł w Paryżu 18 sierpnia 1850 roku. Był powieściopisarzem francuskim, jednym z najważniejszych pisarzy współczesnej europejskiej powieści, autorem monumentalnego cyklu powieściowego zatytułowanego “Komedia ludzka”.

Ojciec Honorégo pochodził z Langwedocji, będąc człowiekiem prostym, lecz oczytanym samoukiem, w czasie rewolucji mógł wzbogacić się w służbie państwowej przyjmując nazwisko szlacheckie “de Balzac”. Ożenił się z 18-letnią Anne-Laure z domu – Sallambier, od której był znacznie starszy, bo o 32 lata. Pierwszym dzieckiem z tego związku był właśnie Honoré. Nielubiany faktycznie przez matkę, nieszczęśliwe swe dzieciństwo spędził właściwie w miejscach poza domem. Najpierw wychowywała go mamka, u której przebywał wówczas przez 4 lata, następnie wciąż pod opieką innych obcych ludzi zdołał nauczyć się czytać i pisać. Matkę widywał Honoriusz tylko w niedzielę.

Gdy przyszły wielki pisarz ukończył 6 lat, ojciec zdecydował się umieścić go jako studenta seminarium duchownego w prowadzonej przez zgromadzenie Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri szkole, z internatem w miejscowości Vendome, gdzie przebywał Balzac do 14. roku życia. Przeżycia z tamtego okresu swego życia zawarł później w powieści zatytułowanej “Ludwik Lambert”, autobiograficznej w znacznej mierze. Źle traktowany przez matkę o charakterze swarliwym i egoistycznym, w wieku 18 lat Honoriusz opuścił dom rodzinny, usiłując wówczas już utrzymywać się z pisania (wówczas jeszcze będąc pisarzem pod pseudonimem) utworów z zakresu literatury.

Dramat niekochanego dziecka ujawnił natomiast dopiero w 1846 roku, na 4 lata przed swoim odejściem z tego świata. Mając 18 lat napisał tymczasem pierwszą swą tragedię pod tytułem “Cromwell” oraz inne powieści filozoficzne. Po ukończeniu szkoły na poziomie średnim, zgodnie z wolą jego ojca, który widział w swym synu przyszłego dobrego prawnika, pracował Honoriusz w kancelarii adwokata, a następnie kancelarii notarialnej. Na francuskiej i paryskiej Sorbonie podjął zatem swe studia prawnicze (których jednak nie ukończył), a jednocześnie słuchał wykładów z szeroko pojętej literatury oraz filozofii.

W roku 1825 spróbował natomiast swoich sił jako dwudziestosześcio już letni przedsiębiorca, uruchamiając drukarnię, jednak po 4 latach miało się okazać, że nie sprostał on jednak wymogom bankierów paryskich, działalność więc zakończył Balzac niezwykle fatalnym bankructwem. Na spłatę długów musiał wtedy poświęcić nawet skromny już majątek rodzinny. Od zaciągania długów twórca nie uwolnił się do końca swych dni, wspomagając się, a i niekiedy wręcz ratując swój budżet zaliczkami na powieści, których w ogóle jeszcze twórca nie zaczął pisać.

W wieku natomiast lat swych trzydziestu osiągnął Balzac pierwszy sukces literacki, wydając pierwszy pod własnym nazwiskiem utwór powieściowy pod tytułem “Szuanie”. Jeszcze większy nawet niż poprzedni, rozgłos uzyskała pozycja książkowa “Fizjologia małżeństwa”, także ze względu na choćby fakt, że uznano ją za dzieło nieprzyzwoite. Ta książka okazała się być pierwszym utworem z całego cyklu, który w 1842 r. otrzymał wymowny tytuł “Komedia ludzka”; kluczem do monumentalnej całości, zakrojonej w końcu na zawrotne 137 pozycji (z tego 85 utworów ukończonych, reszta w formie na przykład notatek i fragmentów) jest “Ojciec Goriot” (1834-35), gdzie Balzac z powodzeniem wprowadził postacie, które pojawiły się później również w innych jego utworach. “Komedia ludzka” jest pełnym, wspaniałym i realistycznym obrazem społeczeństwa Francji od czasów Wielkiej Rewolucji Francuskiej po rządy monarchy Ludwika Filipa.

Balzac został także autorem nowel w ramach tematyki średniowiecznej, jak i pięciu utworów – dramatów; zajmował się również jako już doświadczony twórca dziennikarstwem i krytyką literacką. Do twórczości Balzaca nawiązywało w swych dziełach wielu największych pisarzy tak zwanego realizmu krytycznego. Kobiety, co bardzo ważne w jego biografii, odgrywały w życiu Balzaca doniosłą rolę. Przez wiele lat był zakochany, aż wreszcie w 1850 r. mógł poślubić w Berdyczowie Polkę nazwiskiem Ewelina Hańska.

W swoich powieściach, Balzac, zmieniając dotychczasową wtedy literacką modę, portretował zdecydowanie kobiety dojrzałe (to znaczyło wtedy – po trzydziestce).

Ciekawostki o Honoriuszu Balzaku

  • Za sprawą powieści Balzaca pt. “Kobieta trzydziestoletnia” powstało określenie “kobiety w wieku balzakowskim”, pochodzące zatem od tytułu, a dotyczące kobiety dojrzałe, która przeszła swoje, więc jej powab wzrósł.
  • W Polsce wydano 8-tomowy “Wybór dzieł” Honoriusza Balzaka (1880-84); w tym, od 1909, polski artysta pisarz Tadeusz Boy-Żeleński przetłumaczył i wydał 34 utwory Balzaca.
  • Balzac był wybitnym portrecistą życia społecznego. Wynikało to z samego tego faktu, iż pracował z ludźmi, podczas gdy książki swe pisał wieczorami i nocami. Potrafił zatem uchwycić sedno zdarzeń i sytuacji, lecz przypłacił to zdrowiem, ponieważ musiał, chcąc tak funkcjonować, wypijać hektolitry niemal czarnej kawy. Zmarł na skutek ataku serca.
  • Honoriusz Balzak pozostaje największym francuskim powieściopisarzem, a już na pewno największym tego typu twórcą francuskim wieku dziewiętnastego.

Cytaty Honoriusza Balzaka

“Czuć, kochać, cierpieć, poświęcać się, będzie zawsze treścią życia kobiety.”

“Inteligencja zabiła wszystko!”

“Każdy ma prawo burmistrzować w swoim domu.”

“Kiedy kobieta kocha, przebacza wszystko, nawet zbrodnie; kiedy nie kocha, nie przebacza niczego, nawet cnót.”

“Miłość woli zazwyczaj kontrasty niż podobieństwa.”

 

Źródło i fot: https://zyciorysy.info/honore-de-balzac/ | Zyciorysy.info

Opracowała: Agnieszka Sobiak