Urodzili się... 22 maja: Josephine Diebitsh Peary.

Szczegóły

Utworzono: piątek, 22, maj 2020 12:33

Zespół DBAiM

Pierwsza, biała kobieta na Biegunie Północnym, uosobienie hartu ducha i determinacji, Królowa Lodu - Josephine Diebitsh Peary.

Amerykańska autorka i badaczka Arktyki, która towarzyszyła mężowi Robertowi E. Peary'emu podczas dwóch niebezpiecznych wypraw na daleką północ (1891 i 1893).
Josephine Peary urodziła się w Waszyngtonie w 1863 r. W rodzinie, emigrantów z Niemiec. Jako pierwsza kobieta rasy białej zamieszkała w wysoko położonych regionach arktycznych na świecie.
W 1882 roku Josephine, znana jako Jo, spotykała się z Robertem Edwinem Peary'm , inżynierem budownictwa w amerykańskiej marynarce wojennej, za którego wyszła za mąż. W 1888 roku, para mieszkała najpierw w Nowym Jorku, a następnie w Filadelfii, gdzie Robert został przydzielony do pracy w stoczni morskiej.
W 1891 roku Robert uzyskał wsparcie finansowe z Akademii Nauk Przyrodniczych w Filadelfii w celu zorganizowania wyprawy na Północną Grenlandię. Wywołał niemały skandal w środowisku, ogłaszając, że będzie mu towarzyszyć Jo Peary. Surowy region arktyczny został uznany za całkowicie nieodpowiedni dla kobiety rasy białej, co sprawiło, że plany uczestnictwa Jo stały pod znakiem zapytania, będąc przedmiotem wielu dyskusji i kontrowersji.
Odkrywcy szybko zbudowali swój nowy dom, Red Cliff House. Wkrótce Jo jako jedna z grupy zastawiała pułapki na lisy, badała pobliskie klify i została członkiem grup myśliwskich. Często odbywała krótkie wyprawy badawcze po okolicy. W kwietniu 1892 roku wraz z Robertem udali się do Zatoki Inglefield, aby odwiedzić osady Eskimosów, po drodze odkryli kilka nowych lodowców i szczytów górskich.
Napisała książkę o swoich przygodach zatytułowaną My Arctic Journal (1893). W lipcu 1893 r. Jo była już w ciąży, gdy wróciła na Grenlandię podczas swojej drugiej wyprawy na daleką północ. Wiele artykułów prasowych było bardzo krytycznych wobec decyzji Peary'ego o zabieraniu żony i dziecka na dalekie wyprawy w głąb Arktyki. Przybywszy na Grenlandię, ekspedycja małżeństwa Peary odkryła, że Dom Czerwonych Urwisk został zniszczony przez pożar. Szybko zbudowali nowy dom, Anniversary Lodge, na starym miejscu. We wrześniu 1893 r. Jo urodziła zdrową córkę Marie Ahnighito, która wkrótce stałą się znana na całym świecie jako „Snow Baby” (Ahnighito to imię Eskimosów, które zrobiły pierwszy garnitur futra Marie).
W 1894 r. Ekspedycja zakończyła się niepowodzeniem. Robertowi nie udało się pokonać pokrywy lodowej, a gwałtownie zmniejszające się zapasy żywności zmusiły uczestników do porzucenia wyprawy. Nie mając ani lekarza, ani pielęgniarki, Jo niechętnie wróciła do domu ze swoją małą córeczką, przekonana, że Robert wkrótce będzie mógł do nich dołączyć. Niestety jak się okazało w 1895 roku nikt nie planował wysłania statku w celu sprowadzenia Roberta. W rzeczywistości sponsorzy wyprawy zdecydowali, że rozsądniej byłoby popłynąć małym kutrem 700 mil w dół wzdłuż wybrzeża Grenlandii w bezpieczne miejsce do stałych osad duńskich.
Jo była przekonana, że będzie to zbyt długa, zagrażająca życiu jej męża wyprawa. Wyraziła sprzeciw wobec tak zorganizowanej podróży i postanowiła zebrać 10 000 dolarów potrzebnych do wynajmu statku pomocniczego. Szybko zgromadziła fundusz w wysokości około 7 000 dolarów. Robert szczęśliwie przybył statkiem pomocniczym, przywożąc dwa meteoryty, które odkrył na Grenlandii.
Małżeństwo Pearys wkrótce powróciło na Grenlandię (w 1897 roku), aby przywieźć kolejny meteoryt, który Robert znalazł wcześniej. Ważący 100 ton był największym znanym meteorytem na świecie, a tym samym przewiezienie go było bardzo trudne. Wiele lat później Amerykańskie Muzeum Historii Naturalnej kupiło je od Jo Peary za niemałą wówczas sumę 40 000 dolarów. Meteoryt nadal robi wrażenie na odwiedzających to muzeum na Manhattanie.

W 1898 r. Robert otrzymał pięcioletni urlop od Marynarki Wojennej w celu przeprowadzenia wyprawy na Biegun Północny. Będąc w kolejnej ciąży, Jo postanowiła zostać w domu z córką Marie. Aby przyczynić się w jakiś sposób do organizacji wyprawy, uszyła mężowi dużą, amerykańską flagę, aby mógł używać jej do oznaczania nowych odkryć. Podczas jego nieobecności urodziła córkę, Francine, która zmarła w 1899 roku w wieku sześciu miesięcy. Tymczasem podczas wyprawy Robert stracił większość palców u stóp. Niemniej jednak pozostał na Arktyce, zdeterminowany, by być pierwszą osobą, która dotarła do centrum Bieguna Północnego.

W marcu 1900 r. Jo wróciła do Grenlandii z Marie. Wkrótce po przyjeździe dokonała niepokojących odkryć. Jednym z nich było to, że jej mąż nie wrócił na Grenlandię, ale był raczej w północnej Kanadzie, w odległości ponad 200 mil. Innym, jeszcze bardziej niepokojącym odkryciem dla Jo, było to, że jej mąż miał drugą rodzinę; młoda Inuitka Alaqasina została jego kochanką i urodziła dwóch synów.
Kiedy Robert wrócił na statek, nastąpiło małżeńskie pojednanie. Mimo upośledzenia fizycznego odmówił powrotu do Stanów Zjednoczonych w celu leczenia. Jo i Marie odbyły podróż do domu, ale wróciły ponownie na Grenlandię w 1902 roku. Tym razem Jo była w stanie przekonać Roberta, aby wrócił do domu, żeby się zregenerować. W 1903 r. Urodziła trzecie i ostatnie dziecko, Roberta Jr.

Jo Peary była w domu rodzinnym na Eagle Island w stanie Maine, kiedy otrzymała wiadomość od męża, że w końcu osiągnął swój życiowy cel, Biegun Północny. W 1910 roku wraz z dziećmi towarzyszyła mu podczas triumfalnej trasy po Europie. W 1911 r. został odznaczony medalem Kongresu USA oraz przyznaną mu emeryturą. Pearysowie podzielili czas między swoje domy w Maine i Waszyngtonie, wychowując dwoje dzieci. Robert Peary zmarł w 1920 roku i został pochowany na Cmentarzu Narodowym w Arlington .
Jeszcze przed jego śmiercią krytycznie odnoszono się do twierdzenia Roberta, że dotarł do Bieguna Północnego i odkrył inne regiony arktyczne. Z biegiem czasu większość badaczy polarnych zaczęła wątpić w jego osiągnięcia. Mimo wszystkich swoich wad był pod wieloma względami ucieleśnieniem tradycyjnej, upartej heroicznej postaci, a Jo pomógła mu w osiąganiu celów, pracując nad zapewnieniem niezbędnego publicznego poparcia dla jego wypraw. Jest całkiem możliwe, że bez jej energicznej interwencji w 1895 r. Robert mógłby stracić życie. Jako wdowa pozostała wierna pamięci męża, unikając komentarzy na temat wielu kontrowersji, które narastały wokół jego spuścizny jako odkrywcy.
Po śmierci męża nigdy nie wróciła na Grenlandię. 6 maja 1955 r. została nagrodzona przez National Geographic Society specjalnym złotym medalem w uznaniu jej wkładu w wyprawy Roberta E. Peary'ego na północną Grenlandię i arktyczne regiony Kanady. Zmarła wkrótce potem w Portland w stanie Maine 19 grudnia 1955 r.

żródło:encyklopedia.com
fot. wikipedia

opracowała: Agnieszka Sobiak