Warning: count(): Parameter must be an array or an object that implements Countable in /libraries/cms/application/cms.php on line 471
Warto przeczytać - Bibliotekarz Lubuski

Warto przeczytać

Polecają Monika Simonjetz i Magdalena Kremer

  

Bożena Boryczka (red.), E-learning – nowe aspekty, Wydaw. SBP, Warszawa 2011, 176 s.

e-learning

E-learning stał się zjawiskiem powszechnym. Coraz więcej instytucji wykorzystuje platformy e-learningowe i coraz więcej bibliotekarzy korzysta ze szkoleń online. Jest to niewątpliwie ważne narzędzie, wygodna forma doskonalenia i rozwijania kompetencji zawodowych. Warto zatem zapoznać się z nowymi aspektami e-learningu, dowiedzieć się, jak profesjonalnie stworzyć e-szkolenie i poznać przykłady dobrych praktyk w tym zakresie.

Publikacja wydana została nakładem serii „Propozycje i Materiały", w ramach której ukazują się między innymi wydawnictwa pokonferencyjne poświęcone bieżącym problemom bibliotekarstwa. Prelekcje ujęte w trzech grupach tematycznych: „E-learning – teoria, dydaktyka, metodyka", „Metody, techniki i narzędzia e-learningu" oraz „E-learning – przykłady dobrej praktyki" zostały wygłoszone podczas ogólnopolskiej konferencji z cyklu „E-learning wyzwaniem dla bibliotek", która odbyła się w dniach 14–15 września 2010 roku w Bibliotece Narodowej. [M.S.]

 


Małgorzata Kisilowska, Biblioteka w sieci – sieć w bibliotece, Wydaw. SBP, Warszawa 2010, 175 s.

biblioteka_w_sieci

Książka godna polecenia ze względu na autorkę, cenioną i znaną większości bibliotekarzy, oraz ze względu na ciekawe ujęcie tematu. Tekst nie traktuje, jakby się mogło wydawać, o obecności biblioteki w internecie. „Niniejszym tomem chciałam zilustrować choć w części złożoność relacji i kontekstów, w jakich biblioteki funkcjonują na co dzień" – pisze autorka. W rozdziale drugim: Biblioteka-miejscem spotkań wyłania się obraz biblioteki „jako miejsca, przestrzeni publicznej, w której każdy człowiek może się realizować w sobie właściwy sposób". Pojawia się też biblioteka jako „miejsce trzecie", kolejne po pracy i domu, w którym spędzamy czas wspólnie z innymi, bez zobowiązań, a jednocześnie kluczowe dla nieformalnego życia publicznego.

W rozdziale trzecim: Relacje bibliotekarzy z użytkownikami oraz czwartym Tło środowiskowe kontaktów z użytkownikiem – opisane są nie tyle kontakty personalne, ale ważne niewerbalne narzędzia budowania relacji z użytkownikiem, jak choćby lokalizacja czy organizacja wewnętrzna biblioteki.

Biblioteka w sieci... to obraz bibliotek realny i tchnący optymizmem. To książka o nas, współczesnych bibliotekarzach i użytkownikach naszych bibliotek. [M.S.]

 

 
Jadwiga Kołodziejska, Biblioteki publiczne w strukturze społecznej, Wydaw. SBP, Warszawa 2010, 153 s.

biblioteki_publiczne

Głównym celem autorki jest uświadomienie bibliotekarzom wpływu różnorodnych zmian społecznych na organizację i formy pracy bibliotek. „W bibliotece jak w soczewce kumulują się zmiany występujące w różnych dziedzinach życia: w kulturze, w oświacie, w polityce, w gospodarce i w wielu innych". Kołodziejska poddaje analizie 90 lat polskiego bibliotekarstwa: lata II Rzeczypospolitej (1918–1939), Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej (1945–1989) i Rzeczpospolitej Polskiej (1989–2009). Nie brakuje odniesień do wynalazku druku i początków wytwarzania papieru oraz do głośnych w bibliotekarskim środowisku programów: Program Rozwoju Bibliotek i Biblioteka+.

We wstępie czytamy, że zadaniem tej pracy jest obalenie przeświadczenia, iż „biblioteka jest instytucją trwałą i nic jej nie może zagrozić". Paradoksalnie jednak zagrożenia podkreślają rolę biblioteki, przypominając szeroki wachlarz jej możliwości, ogromny potencjał i różnorodne kierunki rozwoju: „Likwidacja bibliotek publicznych nie jest równoznaczna jedynie z niemożnością wypożyczenia książki. To również likwidacja miejsca spotkań społeczności lokalnej, czynnego uczestnictwa w przedstawieniu teatralnym, wieczorze poezji, udziału w dyskusji z autorem książki, samorządowcem, politykiem, to okazja do poczucia się obywatelem i publicznego dania temu wyrazu".

Autorka krytycznie ocenia nieczytających, którzy uważają, że księgarnie i biblioteki nie są dla nich. Dzieli ludzi „na tych, którzy wygrali i tych, którzy już przegrali oraz tych, którzy mają szansę". O „przegranych" mówi: „Nie czytali, więc nie wiedzą, że są głównymi bohaterami książki Zygmunta Baumana Życie na przemiał". [M.S.]

 

 
Irena Koźmińska, Elżbieta Olszewska, Wychowanie przez czytanie, Świat Książki, Warszawa 2010, 320 s.

wychowanie_przez_czytanie

Książka niezwykła – mądra, inspirująca, wzruszająca. Autorki, Irena Koźmińska – założycielka i prezes Fundacji „ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom" oraz Elżbieta Olszewska – członek zarządu i dyrektor programowy Fundacji, bardzo ciekawie opisują proces wychowania dzieci i rolę, jaką czytanie odgrywa w ich rozwoju emocjonalnym i edukacji. W rozdziale 15: Zabieramy się do lektury, czyli książki polecane do czytania dzieciom znajdziemy wykaz tytułów z krótkim opisem i podziałem najmłodszych i nieco starszych czytelników na grupy wiekowe: 0–4 lata, 4–6 lat, 6–8 lat, 8–10 lat, 10–12 lat, 12–14 lat, 14–16 lat i powyżej 16 lat. Sposób ujęcia tematu, praktyczne przykłady, odwołania do osobistych doświadczeń nie pozwalają przejść obok tej lektury obojętnie. Jak akcja „Cała Polska czyta dzieciom", tak i ta książka wydaje się skazana na sukces. Wychowanie przez czytanie to obowiązkowy tytuł w każdej, nawet najmniejszej bibliotece. Bibliotekarzy niewątpliwie zainspiruje do pracy i utwierdzi w przekonaniu, że warto zachęcać do czytania i robić wszystko, by w tej dziedzinie osiągnąć jak najlepsze rezultaty. Zainspiruje też rodziców i dziadków, dla których ważne jest dobro dziecka i jego właściwy rozwój; i nawet tych najbardziej zabieganych, z życiową dewizą: „czas to pieniądz", zmusi do zatrzymania i wygospodarowania chociażby godziny na to, co najważniejsze. [M.S.]

 

 
Grażyna Lewandowicz-Nosal, Książki dla najmłodszych. Od zera do trzech. Poradnik, Wydawnictwo SBP, Warszawa 2011, 117 s.

ksiazki-dla-najmlodszych

Książka Grażyny Lewandowicz-Nosal otwiera nową serię wydawniczą zatytułowaną „Biblioteka–Dzieci–Młodzież" (BDM). Jej pomysłodawcą jest prof. Jacek Wojciechowski, a ma ona na celu pokazać stan kondycji współczesnej książki dziecięcej i młodzieżowej, inspirować bibliotekarzy do pracy z dziećmi oraz dostarczać fachowej wiedzy w tym temacie.

Poradnik, jak przyznała we wstępie sama autorka, to książka pisana z dwóch perspektyw – z perspektywy osoby zajmującej się zawodowo książką dziecięcą oraz z perspektywy bycia mamą. Rozpoczynają go rozważania na temat doboru wartościowej literatury dla dziecka. Lewandowicz-Nosal zastanawia się, kiedy i po co dać małemu dziecku książkę. Widzi w książce dla malucha źródło komunikacji ze światem, źródło wiedzy, rozwoju wyobraźni i wrażliwości.

Przegląd literatury dla najmłodszych rozpoczyna od książek obrazkowych i książek-zabawek, w tym też rozdziale podpowiada, w jaki sposób oglądać ilustracje z dzieckiem. Pisze o formach najpierwszych – kołysankach, zabawach paluszkowych oraz zabawach na kolankach. Oczywiście nie pomija w swych rozważaniach tego, co ważne: książek łagodzących dziecięce bóle i lęki, literatury często kontrowersyjnej, dotykającej „dużych problemów małych ludzi". Omawia popularne serie dla najmłodszych, polskie i zagraniczne (Pan Kuleczka, Basia, Franklin, Martynka i inne) oraz pierwsze książki edukacyjne, te z górnej półki, jak książki Erica Carle'a (Bardzo głodna gąsienica, Od stóp do głów), zachwala i poleca. Przegląd książek dla dzieci w wieku 0–3 lat kończy czterema listami lektur dla najmłodszych ułożonymi przez Fundację ABCXXI, miesięcznik „Dziecko" oraz dwie Biblioteki Miejskie: wrocławską i oświęcimską.

Poradnik Grażyny Lewandowicz-Nosal to publikacja potrzebna – porządkująca i uzupełniająca aktualną wiedzę o książce dla małego dziecka; lektura dla mądrych dorosłych, którzy w pracy z dziećmi zauważą i docenią rolę książki. Pomysł stworzenia serii „Biblioteka–Dzieci–Młodzież" to pomysł na szóstkę z plusem, jak słusznie napisała jej redaktor naczelna Joanna Papuzińska, pomysł „wpisujący się w poważną społeczną potrzebę podniesienia poziomu czytelnictwa w Polsce". [M.K.]

 

 
Jarosław Pacek, Bibliografia w zmieniającym się środowisku informacyjnym, Wydawnictwo SBP, Warszawa 2011, 244 s.

biblioteka_w_zmieniajcym

  

Książka godna polecenia zwłaszcza bibliotekarzom zajmującym się opracowaniem zbiorów i bibliotekarzom – bibliografom. W trzech rozdziałach: Przedmiot i postać bibliografii. Stan obecny i perspektywy, Standaryzacja i metadane bibliograficzne, Możliwości i narzędzia wyszukiwania w bibliografiach tradycyjnych i cyfrowych omawiana jest bibliografia jako dyscyplina naukowa i działalność praktyczna. Jarosław Pacek, pracownik Zakładu Informacji Naukowej Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UMCS w Lublinie, zajmujący się badaniami nad wpływem internetu na organizację działalności informacyjnej oraz bibliografią w aspekcie zmian środowiska informacyjnego, w swojej najnowszej publikacji wnikliwie charakteryzuje proces dostosowania bibliografii do potrzeb środowiska cyfrowego. Zarysowuje wpływ tego procesu na badania bibliograficzne w najbliższych latach. [M.S.]

 

 
Joanna Papuzińska, Asiunia, Wydaw. Literatura, Łódź 2011, 44 s.

asiunia

   

Najnowsza książka Wydawnictwa Literatura, druga po Darowanych kreskach autobiograficzna opowieść Joanny Papuzińskiej. To też drugi tom z serii „Muzeum Powstania Warszawskiego dla dzieci". Literatura faktu dla najmłodszych. Książka, która powinna znaleźć się na półce w każdej bibliotece, bo nie tylko traktuje o znanej postaci – pisarce, która odwiedziła niejedną lubuską książnicę, ale jest to również bardzo przemyślana, wartościowa opowieść o wojnie widzianej oczami pięcioletniego dziecka. Asiunia z pięknymi ilustracjami to książka dla dzieci i dorosłych, dla bibliotekarzy i nauczycieli. „Asiunia, mała dziewczynka w spiczastym kapturku, która dostała strasznie dużo prezentów na piąte urodziny, to dziś prof. dr hab. Joanna Papuzińska". Książkę polecają: Rzecznik Praw Dziecka, portale Qlturka.pl, Czasdzieci.pl, Polskie Radio Trójka. [M.S.]

 

 
Jacek Wojciechowski, Biblioteka w komunikacji publicznej, Wydawnictwo SBP, Warszawa 2010, 270 s.

biblioteka-w-komunikacji200px

   

Opracowanie ukazało się nakładem serii „Nauka–Dydaktyka–Praktyka". W siedmiu rozdziałach poddana jest analizie rola biblioteki w komunikacji publicznej, poczynając od teoretycznego zdefiniowania samego pojęcia komunikacji i komunikowania się, z podziałem na komunikację pisemną, elektroniczną, audiowizualną, bezpośrednią i ich zastosowania w bibliotekach, poprzez analizę bibliotecznych procesów mediacyjnych i ich funkcji w różnych typach bibliotek, do perspektywicznego spojrzenia i próby odpowiedzi na pytanie, jak rozwinie się praktyka komunikacji publicznej w przyszłości i jaka będzie wówczas rola bibliotek. Warto, by z książką zapoznali się dyrektorzy i kierownicy bibliotek publicznych chociażby dla porównania własnych doświadczeń zawodowych z refleksjami autora, wieloletniego dyrektora Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie. [M.S.]

Lektury dla bibliotekarzy wybrała Monika Simonjetz

Marek Nahotko, Komunikacja naukowa w środowisku cyfrowym. Globalna biblioteka cyfrowa w informatycznej infrastrukturze nauki, Wydaw. SBP, Warszawa 2010, 283 s.

altKsiążka ukazała się nakładem serii Nauka–Dydaktyka–Praktyka, w ramach której wydawane są publikacje mające pełnić rolę podręczników bibliotekoznawstwa, informacji naukowej i bibliologii. Lekturę i wyszukiwanie wybranych informacji ułatwia indeks osobowo-przedmiotowy. Autor szczegółowo omawia zagadnienie organizacji nauki i komunikacji naukowej w środowisku cyfrowym, przedstawia założenia i funkcjonowanie globalnej biblioteki cyfrowej. W syntetyczny sposób porównuje bibliotekę tradycyjną, bibliotekę cyfrową i GBC oraz obieg informacji naukowej w systemie tradycyjnym (publikacji drukowanych) i dystrybucję obiektów elektronicznych w sieci. W rozdziale piątym analizuje zagadnienia prawne i ekonomiczne publikowania cyfrowego; tworzenia, przechowywania i rozpowszechniania zasobów informacji cyfrowej, w tym między innymi kwestie praw autorskich – temat dla bibliotekarzy niezmiernie istotny.


Bolesław Howorka, Bibliotekarz i prawo. Podstawowe informacje o prawie dla pracowników bibliotek, Wydaw. SBP, Warszawa 2010, 244 s.


altPrawne aspekty funkcjonowania bibliotek budzą wiele emocji. Warto znać nie tylko zapisy ustaw, ale również ich interpretacje. Ciągłe doskonalenie wiedzy w tym zakresie jest niezmiernie ważne, z czego zdają sobie doskonale sprawę dyrektorzy i kierownicy bibliotek. Bibliotekarz i prawo to kompendium wiedzy na temat aktów normatywnych stosowanych w bibliotekach. W jedenastu rozdziałach autor omówił m.in.: Ustawę o bibliotekach, Ustawę o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, Ustawę o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych, Ustawę o ochronie danych osobowych, Ustawę o samorządzie terytorialnym, Ustawę o zamówieniach publicznych, Ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jeden z rozdziałów porusza problem materialnej odpowiedzialności pracowników za mienie biblioteki. Nie zabrakło też miejsca na wewnątrzzakładowe akty normatywne: statut i regulaminy. Bardzo ważna dla wszystkich bibliotekarzy będzie również Ustawa o ochronie baz danych oraz o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną. Ich omówienie znajdziemy w rozdziale VI. Czy po lekturze tej książki szkolenia z zakresu prawa nie będą już konieczne? Szkolenia będą potrzebne, ale kompendium B. Howorki to swoista pierwsza pomoc w nagłych sytuacjach czy trudnych sprawach i warto mieć tę książkę na swoim biurku.
  

Joanna Papuzińska, Mój bajarz. Studia i szkice o literaturze młodzieżowej, Wydaw. SBP, Warszawa 2010, 200 s.


alt „Ja, biblioteczne dziecko” – pisze o sobie Joanna Papuzińska we wspomnieniach z dzieciństwa pt. Darowane kreski. Mój bajarz niejako koresponduje z tą publikacją, bo i tu pojawiają się wspomnienia i fascynacje, tym razem literaturą dziecięco- młodzieżową lat 1918–1939. „Niniejsza książka stanowi kilka wycieczek [...] skupionych głównie wokół tematów takich jak m.in. poczucie tożsamości, symbolika przestrzeni i przyrody. Ponieważ konwencja omawiania tekstów jest niejednorod- na, swobodna i luźna – takie sobie bajanie o książkach – jest zatem uzasadnione, jak myślę, zatytułowanie tej książki bajarzem, moim bajarzem”. Autorka jest niekwestionowanym autorytetem w dziedzinie literatury dziecięcej. Zbiór esejów Mój bajarz może stanowić cenną pomoc dydaktyczną w pracy z młodzieżą – obecnie najbardziej wymagającą grupą użytkowników bibliotek. Joanna Papuzińska prezentuje m.in. jak wykorzystać niektóre gatunki i symbole literackie w promocji czytelnictwa wartościowej literatury. Mój bajarz powinien znaleźć się na półce w każdej bibliotece.


Grzegorz Leszczyński, Bunt czytelników. Proza inicjacyjna netgeneracji, Wydaw. SBP, Warszawa 2010, 268 s.


altLektura obowiązkowa dla każdego bibliotekarza. Autor, historyk i krytyk literatury, specjalista w zakresie literatury dla dzieci i młodzieży, charakteryzuje młodych potencjalnych i rzeczywistych użytkowników bibliotek w kontekście prozy młodzieżowej, czytelnictwa i samego korzystania z biblioteki. Książka składa się z czterech rozdziałów: Pokolenie Nikt, W poszukiwaniu straconej księgi, W poszukiwaniu straconego ładu, Heretyckie lamentacje. W ostatnim rozdziale G. Leszczyński odważnie i krytycznie pisze o krajobrazie polskich bibliotek, gdzie miejsca takie jak Planeta 11, Nautilus czy Mediateka wciąż należą do rzadkości, brakuje miejsca dla młodzieży. „Konieczne jest takie przeorganizowanie sieci bibliotek publicznych, by księgozbiory przeznaczone dla młodzieży zostały przestrzennie odizolowane zarówno od bibliotek dziecięcych, jak i tych przeznaczonych dla dorosłych użytkowników. I nie chodzi o księgozbiory przeznaczone dla potrzeb edukacyjnych […], lecz o księgozbiory beletrystyczne, o stworzenie – na miarę możliwości lokalowych, kadrowych, finansowych – nowocześnie zaprojektowanych, kuszących wystrojem, formą, przestrzenią księgozbiorów”. Nasz młody czytelnik „nie szuka w bibliotece dobrych rad. Szuka świata, w którym żyje. Szuka siebie, by siebie zrozumieć”.

 
Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo. Czerwone krzesło, Wydaw. Znak, Kraków 2009, 238 s.

alt Czerwone krzesło niczym złota rybka spełnia życzenia! Tosia, Filip i Kuki proszą o wspaniałą pracę dla mamy i taty. Nie mogli jednak przewidzieć, że rodzice staną się automatami do zarabiania pieniędzy, a rodzeństwo zostawią pod opieką ciotki... Książka Magiczne drzewo. Czerwone krzesło Andrzeja Maleszki zwyciężyła w 21. edycji Konkursu Książka Roku 2009 Polskiej Sekcji IBBY w kategorii literatura. To powieść zabawna i pełna magii, z niesamowitymi ilustracjami Igora Morskiego i samego autora. Na podstawie książki autor, Andrzej Maleszka, reżyser i scenarzysta teatralny, filmowy i telewizyjny wyreżyserował oglądany na całym świecie cykl filmowy, nagrodzony m.in. Emmy Award oraz Nagrodę Specjalną „Prawa dziecka” na Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci w Chicago. Film ukazał się na ekranach polskich kin. Magiczne drzewo. Czerwone krzesło nie tylko bawi, ale też pokazuje, jak ważna w życiu jest umiejętność dokonywania właściwych wyborów oraz trafna ocena dobra i zła.



Marta Bogdanowicz, W co się bawić z dziećmi. Piosenki i zabawy wspomagające rozwój dziecka, Wydaw. Harmonia, Gdańsk 2009, 128 s.

alt
„...prezentowane tu piosenki i wierszyki należy wykorzystywać w zabawach grupowych – dorosłego z grupą dzieci” – w prawdzie autorka nie wymieniła tu biblioteki, ale „dorosłym” z powodzeniem może być bibliotekarz. Również pomysł zaproponowania rodzicom raz w miesiącu „popołudnia zabaw”, umożliwiając im w ten sposób spędzenie czasu z dziećmi na wspólnej i dobrej zabawie, można zrealizować w bibliotece. Książka jest zbiorem piosenek dla dzieci młodszych z opisami zabaw i komentarzem. Oprócz tekstów doskonale znanych, jak Stary niedźwiedź, Balonik czy Ojciec Wirgiliusz – dużo nowości. Do książki dołączone są trzy płyty CD z piosenkami śpiewanymi przez dzieci i podkładem muzycznym. Publikacja warta polecenia wszystkim bibliotekarzom pracującym z dziećmi – zabawna, kolorowa i inspirująca.